Wat is acné?
Acné is een aandoening van de talgklieren. Deze produceren talg. Elke talgklier heeft een opening naar buiten, waarlangs de talg wordt afgevoerd. Als zo een afvoerkanaaltje verstopt raakt, ontstaat er een onderhuidse talgophoping.
- Als de porie nog een beetje open is, ontstaat er een zwart puntje (open of zwarte comedon).
- Als de porie volledig gesloten is, ontstaat er een wit bultje (gesloten of witte comedon).
- Als deze talgklieren ontstoken raken, ontstaat er een rode pukkel of een puistje met een etterkopje. De ontsteking kan ook dieper in de huid gelegen zijn (cyste), dan ontstaan er grote rode pukkels.
Acné komt bij 80 procent van de jongeren tussen 11 en 30 jaar voor. De talgklieren produceren o.i.v. hormoonveranderingen tijdens de puberteit meer talg, dit bevordert het ontstaan van jeugdpuistjes. Acné kan al voor de puberteitsjaren beginnen en uitzonderlijk tot 70 jaar voortduren.
Acné komt voornamelijk voor op plaatsen, waar veel talgklieren aanwezig zijn, zoals bijvoorbeeld het aangezicht, de nek, de borst en bovenarmen- en rug. Vreemde stoffen zoals smeerolie, teer, broom, chloor, gechloreerde koolwaterstoffen (vernissen, verven, lakken,..) kunnen acné veroorzaken.
Ook bepaalde geneesmiddelen (o.a. anticonceptie) en cosmetica kunnen roet in het eten strooien. Het is tot slot nooit bewezen dat bepaalde voeding (chocolade, varkensvlees), te weinig wassen of seksuele gewoonten acné in de hand werken. Psychologische stress kan een echter wel een negatieve rol spelen.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
Ook al zijn hormonen de grote boosdoeners in het ontstaan van acné, toch zijn er dingen die je beter kunt doen of juist laten om erger te voorkomen:
- Laat je huid zoveel mogelijk met rust. Was je huid 1 à 2 keer per dag met lauw water in combinatie een milde zeep of reinigingsgel. Dep de huid daarna voorzichtig droog. Overmatig wassen (d.w.z. meer dan 2 keer per dag), een ruw washandje, wrijven en masseren is af te raden. Het irriteert de huid en helpt niet.
- Druk witte puistjes en grote puisten niet uit. Door het duwen komt de inhoud (talgresten, bacteriën, dode huidcellen) terecht in het omliggende weefsel, waar het een erge ontsteking kan veroorzaken. Zwarte puntjes kun je met behulp van een mee-eterverwijderaar of comedonenspatel weghalen. Je kan dit natuurlijk ook aan een schoonheidsspecialist overlaten.
- Make-up op basis van olie of vet is niet geschikt voor een acnéhuid. Gebruik liever geen of make-up op waterbasis . Vaak wordt niet-comedogeen op de verpakking vermeld. Als je twijfelt, vraag je best raad aan je apotheker.
- Gezond leven helpt voor een gezonde huid. Veel water drinken, veel fruit en groenten eten, niet roken en voldoende nachtrust nemen, betekenen een stap in de goede richting. Probeer ook stress te vermijden.
- Zonnen verergert op lange termijn de symptomen van acné. In de lente en zomer vermindert acné vaak door de zon, maar de kater komt later. Bovendien maken een aantal anti-acnéproducten de huid gevoeliger voor de zon. Vraag raad aan je apotheker.
- Vermijd druk en wrijving door kleding, zoals de kinband van een helm bijvoorbeeld.
Lees meer
Lees minder
Wat kan mijn apotheker voor mij doen?
Acné verdwijnt niet van de ene dag op de andere. Het duurt vaak 4 tot 6 weken vooraleer het effect van een behandeling zichtbaar is. Het optimale effect bereik je meestal pas na enkele maanden.
- Het is mogelijk om met bepaalde cosmetische producten acné te verminderen. Vraag je apotheker om advies. Wanneer er sprake is van ernstige acné kan men overstappen naar geneesmiddelen om acné te bestrijden.
- Bij acné met veel comedonen (open en gesloten) is het meestal voldoende om een aangepaste huidreiniging te combineren met een product dat de afschilfering van de huid verbetert zoals o.a. salicylzuur.
- Bij acné met veel papels en pustels (ontstoken puisten) heeft benzoylperoxide een ontstekingsremmend en antibacteriëel effect. Benzoylperoxide wordt voornamelijk in de vorm van een gel gebruikt.
- Een 5%-concentratie is meestal voldoende voor het gezicht.
- Een 10%-concentratie behouden we voor andere lichaamsdelen, waar de huid dikker is, zoals de rug. Men start het best met één toepassing per dag, bij voorkeur ’s avonds. Benzoylperoxide kan immers een irriterende huidontsteking met roodheid en afschilfering uitlokken. Dit noodzaakt soms het stoppen van het product. Als je het product goed kan verdragen, mag je het 2 keer per dag gebruiken.
|
Let goed op!
Benzoylperoxide kan kleding, haren en beddengoed ontkleuren.
|
- Bij matig ernstige acné kan ook een antibioticum zoals o.a. erythromycine plaatselijk gebruikt worden. Hierbij kan reeds na 2 weken een eerste verbetering zichtbaar zijn.
- Bij ergere vormen kan een antibiotica-inname aangewezen zijn. Dit wordt best met benzoylperoxide gecombineerd.
Bij zeer ernstige vormen van acné dient dikwijls een systemische behandeling met isotretinoïne overwogen te worden, met alle voorzorgsmaatregelen vandien (o.a. anticonceptie, zonnebescherming). Dit kan echter enkel je huisarts of huidarts bepalen.
Lees meer
Lees minder
Wanneer ga ik best naar de huisarts?
- bij ernstige acné die ook op de borst en rug voorkomt;
- als zelfbehandeling gedurende 3 maanden geen verbetering geeft, raadpleeg je best de huisarts;
- als de puistjes zich teveel uitbreiden en als er zwellingen of littekens ontstaan;
- bij baby's en kinderen jonger dan 10 jaar;
- als de acné samen gaat met koorts en gewrichtsklachten;
- als de acné mogelijk veroorzaakt wordt door een voorgeschreven geneesmiddel. Als je bijvoorbeeld de pil neemt en je puistjes er erger van worden;
- als een volwassen vrouw plotseling een vrij ernstige acné krijgt.
Lees meer
Lees minder